Türkiye'de AVM kültürü, yaşam biçimimizi, alışkanlıklarımızı, Şehir dokumuzu hızla dönüştüren dikkat çekici bir fenomen haline geldi.

AVM'ler pek çok parametre aracılığıyla şehrin yeni cazibe merkezleri haline geliyor. Konuyla ilgili rakamsal verilere bakılırsa, sektör ciddi bir büyüme potansiyeli taşıyor.

 
AVM’ler hızla artıyor
 
Uluslararası alışveriş merkezleri ve Yatırımcıları Derneği'nin (İCSC) tanımına göre, minimum 5 bin metrekare kiralanabilir alana sahip, en az 15 bağımsız bölümü olan ve tümü tesis olarak yönetilen kurumsal ticari gayrimenkullere AVM deniyor. 2009 yılından bu yana sektörün en etkin STK'sı olan Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği'nin (AYD) verilerine göre, Türkiye'de bu tanıma uyan irili ufaklı 306 AVM var. Bunların 92'si İstanbul, 32'si Ankara, 18'i İzmir'de. 81 ilin 56'sında AVM mevcutken, Burdur, Yozgat, Ağrı, Muş, Kars gibi 25 ilde henüz açılmamış. 56 ildeki 306 AVM'nin 2012 yılı cirosu 50 milyar TL'ye ulaşmış.

2013 yılında rakamın 60 milyar TL'ye çıkması bekleniyor. Geçen yıl 1,5 milyar olan ziyaretçi sayısının bu sene açılması planlanan 16 AVM ile 1,6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin ediliyor.
 

 
AVM'lerle ilgili plansızlığın en büyük kurbanları şehir merkezlerindeki küçük esnaf ve geleneksel çarşı yapılanması oldu. Küçük esnafın nefes alıp verdiği, mütevazı sermaye hareketleriyle yaşayabilen çarşılar bu devasa merkezlere yenik düşüyor. 
 
Görünen o ki, AVM'lerin gelişimi konusundaki problemler şehir planlamayla ilgili bir sorunun varlığına işaret ediyor. Bu mekânların şehrin ekonomik ve sosyo-kültürel dokusunu nasıl değiştireceği öngörülerek, planlanmanın o doğrultuda yapılması ve yönlendirilmesi şart. 
 
AVM'lerin kent ölçeğinde, küçük üretimin temsil ettiği üretici sektörlere zarar verdiğinin altını çizen Gümüş, kent yönetimlerinin küçük üretim ve ticaretin dönüşümü için bir stratejisi olması gerektiğini kaydediyor.

AVM'leri tercih edenlerin motivasyonları ise şu şekilde sıralanıyor: Alışveriş düşkünleri yüzde 28'lik oranla ilk sırada. Bu grubu yüzde 23 ile tasarruf odaklı müşteriler izliyor. Kalite takipçileri ise yüzde 21 ile üçüncü sırada. Son iki sırayı yüzde 15'le ihtiyaç odaklılar ve yüzde 13'le keyif odaklı müşteriler oluşturuyor.