Suriye’nin başkenti Şam’da dört üst düzey yetkilinin öldüğü patlamanın ardından çatışmalar ülkenin ikinci büyük kenti Halep’e de sıçradı.
BM 48 saatte 30 bin kişinin Lübnan’a kaçtığını bildirirken, Irak vatandaşlarını uçakla tahliye ediyor. Rusya Suriye’deki durumdan kendilerinin sorumlu tutulmasına tepki gösterdi, AB ise yaptırımları sertleştireceklerini açıkladı.
Suriye’de Mart 2011’de başlayan olaylar, kısa sürede şiddetli çatışmalara dönüşerek, binlerce insanın ölümüne yol açtı. Rusya ve İran destekli Esad rejimi ile Batı ve Türkiye-Katar-Suudi Arabistan üçlüsünün desteğindeki Özgür Suriye Ordusu arasındaki çatışmalar derinleşiyor. Gelinen aşama “iç savaş” olarak tanımlanıyor.
DÖRT ÜST DÜZEY YETKİLİ ÖLDÜ, İÇİŞLERİ BAKANI YARALI
Başkent Şam’da Çarşamba günü düzenlenen saldırıda yaralanan Ulusal Güvenlik Şefi Hişam İhtiyar’ın öldüğü bugün bildirildi. Batılı medyanın bilgi kaynağı Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, daha öncesinde General İhtiyar’ın öldüğünü bildirmişti. Gözlemevi, İçişleri Bakanı İbharim El Şaar’ın durumunun da iyi olmadığını ileri sürdü. Saldırı ardından Suriye Devlet Televizyonu, İçişleri Bakanı’nın durumunun iyi olduğunu bildirmişti.
Şam’da Ulusal Güvenlik binasına düzenlenen saldırıda Suriye Savunma Bakanı Davud Rajha ile Devlet Başkanı Başar El Esad’ın eniştesi ve aynı zamanda Savunma Bakanı yardımcısı Asef Şevket ile Esad’ın askeri işler yardımcısı general Hasan Türkmeni ölmüştü. Bu dört kişinin ölümü Mart 2011’deki olayların başından bu yana öldürülen en üst düzey dört isim oldu.
ÇATIŞMALAR HALEP’E SIÇRADI
Şam’dan sonra çatışmalar Halep’e sıçradı. Batılı medyaya göre Halep’in Selahaddin, Azamiye, Akramiye ve Ard el-Sebbag mahallelerinde Suriye ordusu ile isyancılar arasında Perşembe akşamından beri çatışmalar yaşanıyor.
48 SAATTE 30 BİN KİŞİ LÜBNAN’A KAÇTI
Kanlı çatışmaların derinleşmesiyle birlikte ülkeden kaçışlar da arttı. BM Mülteciler Yüksek Komiseryası sözcüsü Cenevre’de yaptığı açıklamada son 48 saat içerisinde 30 bin dolayında kişinin Lübnan’a geçtiğini belirtti. Sözcü, “Dün (Perşembe) binlerce Suriyeli Lübnan sınırını geçti. 8 bin 500 ila 30 bin arasında kişi son 48 saatte bu sınırı geçti” dedi.
IRAK, VATANDAŞLARINI ŞAM’DAN TAHLİYE EDİYOR
Irak yönetimi de Şam’dan yüzlerce vatandaşını uçakla tahliye etti. Irak Airways kaptanı Saad el Hafaci, Perşembe gününden beri 750 Iraklının Şam’ı terk ettiğini söyledi. Tahliyeler sürerken, 24 saat içerisinde 3 bin dolayında Iraklının Irak ile Suriye arasındaki sınırda bulunan temel geçiş noktasına akın etti. İsyancıların Perşembe günü en bir sınır noktasını ele geçirdiği bildirildi.
BM Mülteciler Yüksek Komiseryası, Şam’da Iraklı bir ailenin 7 üyesinin Şam’da katledilmesi ardından Suriye’de bulunan 88 bin Iraklı mültecinin durumu konusunda kaygılı olduklarını bildirdi.
RUSYA’DAN TEPKİ
Bu arada Rusya, BM Güvenlik Konseyi’nde vetonun Suriye’deki olayların sebebi olarak gösterilmesinin kabul edilemez olduğunu açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Alexandre Lukaçeviç, “Bazı batılı ülkelerin, Suriye iktidarına karşı yaptırım tehdidine ilişkin bir kararı (BM’den geçmesi için) desteklemeyi reddettiği gerekçesiyle Suriye’deki şiddetin tırmanmasının sorumluluğunu Rusya’ya yükleme teşebbüsleri kesinlikle kabul edilemez” dedi.
Sözcü, Rusya’nın politikası konusundaki “kaba imalarda bulunma” yerine, Batılı ortaklarının silahlı muhalefetin siyasi bir çözüm yoluna girmesi için en azından teşvik etmelerinin tercih edilir olduğunu söyledi. Sözcü, “Suriye çatışmasının çözümüne şiddetin tırmandırılması ve terörist saldırılarla ulaşılamaz” dedi.
WASHİNGTONDAN BM GÜVENLİK KONSEYİ’Nİ BAYPAS SİNYALİ
Rus sözcü, ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’ni baypas etme olasılığına da dikkat çekerek, “bunun endişe verici güçlü bir sinyal” olduğunu söyledi.
Washington Perşembe günü yaptığı açıklamada Rusya ve Çin’i, BM Güvenlik Konseyi’nde karar çıkmasını veto etmekle “tarihin en kötü tarafında yer almakla” suçlamış ve Suriye konusunda bu kurumdan karar çıkmadan da hareket edebilecekleri tehdidinde bulunmuştu.
Öte yandan Rusya, Cuma günü yaptığı açıklamada BM Güvenlik Konseyi’nin Suriye’deki gözlemcilerin misyonunu koşulsuz olarak 45 gün uzatan karara destek vereceklerini açıkladı.
AB YAPTIRIMLARI ARTTIRIYOR
Avrupa Birliği de pazartesi gününden itibaren Suriye’ye yönelik yeni yaptırımları inceleyecek. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, Madrid’de yaptığı açıklamada “Başar El Esad etrafındaki çemberi daraltmak için gelecek günlerde bir dizi yaptırım alınacağını” söyledi. Bu yaptırım kararlarının pazartesi gününden itibaren mi alınacağı, silah ambargosunun güçlendirilip güçlendirilmeyeceği sorulduğunda “evet” diyen Faibus, “Ve umuyorum ki başka da olacak” dedi.
Fabius, bu yaptırımların pazartesi günü Avrupa Birliği Dışilişkiler Konseyi’nde tartışılacağını söyledi.